«Θα πρέπει να μάθω να ζω μ’ αυτόν τον πόνο;» (Μέρος Α')

Σιχαίνομαι αυτήν την φράση που «κουβαλούν» σα βαρίδι πολλοί  ασθενείς στις πλάτες τους όταν περνάν την πόρτα του ιατρείου μου. «Θα πρέπει να μάθεις να ζεις μ’αυτόν τον πόνο».  Έχει δε πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα, όταν την έχει εκστομίσει ο άνθρωπος, στον οποίο εμπιστεύτηκαν το πρόβλημά τους για να τους βοηθήσει να το λύσουν. Σκέτα. Χωρίς καμιά οδηγία προς ναυτιλομένους. 

Ο πόνος ΔΕ ΣΥΝΗΘΙΖΕΤΑΙ γι’αυτό και είναι στη φύση του ανθρώπου να αναζητά τη θεραπεία του είτε σε διάφορους επαγγελματίες υγείας είτε στην καθημερινότητά του. Δικαίως!

Η διαχείριση του χρόνιου πόνου σύμφωνα με τα νεότερα επιστημονικά δεδομένα θα πρέπει να γίνεται σε διεπιστημονική βάση, δηλαδή με τη συνεργασία διαφόρων επαγγελματιών υγείας. Αυτό επιτάσσει το βιο-ψυχο-κοινωνικό μοντέλο που έχει υιοθετηθεί από την επιστημονική κοινότητα και έχει να κάνει τόσο με τη δημιουργία και συντήρηση, όσο και με την αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου.

Ο γιατρός, ο ψυχολόγος, ο φυσικοθεραπευτής, ο γυμναστής, ο οστεοπαθητικός, ο χειροπράκτης, ο βελονιστής, ο ποδίατρος, ο massage therapist, , ο διαιτολόγος και… κάποιοι άλλοι μπορούν να γίνουν οι σύμμαχοί σας στην προσπάθειά σας για θεραπεία, εάν πάσχετε από χρόνιο πόνο. Φυσικά και δεν είναι απαραίτητο να τους επισκεφτείτε όλους, αλλά μπορείτε να πάρετε ιδέες και να επιλέξετε αυτό που σας ταιριάζει…!

Παρακάτω προτείνονται διάφορες θεραπείες και τεχνικές για την αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου, άλλες με ισχυρότερες και άλλες με λιγότερο ισχυρές ενδείξεις, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες επιστημονικές μελέτες.

1.  Βρείτε έναν γιατρό που ασχολείται με τον χρόνιο πόνο (η Ελληνική Εταιρία Αλγολογίας έχει εκπαιδεύσει αρκετούς τα τελευταία χρόνια), εμπιστευτείτε τον και συζητήστε μαζί του τους τρόπους αντιμετώπισης που σας προτείνει. Ή μπορείτε να επισκεφτείτε ένα ιατρείο πόνου. Πλέον υπάρχουν αρκετά σε δημόσιες δομές παροχής υγείας. Εάν αντιστέκεστε σθεναρά στη λήψη φαρμακευτικής αγωγής, ξανασκεφτείτε το. Τα φάρμακα μπορεί να σας προσφέρουν μια αρχική ανακούφιση, που θα αναπτερώσει το ηθικό σας και θα ανοίξει νέους ορίζοντες στην καθημερινότητά σας και ίσως σας… εκτοξεύσει τη διάθεση. Ωστόσο, όσο αποτελεσματικά και αν είναι, μη μείνετε σε αυτά. Κάντε το επόμενο βήμα. 

2. Ενημερωθείτε. Ζητήστε από το γιατρό σας να σας εξηγήσει το πρόβλημά σας. Η νευροεπιστημονική γνώση από τη μεριά του ασθενούς βρέθηκε να μειώνει τον πόνο και την ανικανότητα και να βελτιώνει την κίνηση και τη λειτουργικότητα (Louw et al, 2016). Αναζητήστε ομάδες στο διαδίκτυο ή στην καθημερινή ζωή που πάσχουν από χρόνιο πόνο και ελάτε σε επαφή μαζί τους. Θα νιώσετε λιγότερο μόνος. Θα νιώσετε ότι κάποιοι σας καταλαβαίνουν. Θα μοιραστείτε τις εμπειρίες σας σχετικά με τη διαχείριση του πόνου. 

3. Διαλογιστείτε. Ο διαλογισμός δεν είναι μόνο για τους «γιόγκι» αλλά για όλους! Έχει βρεθεί ότι οι τεχνικές ενσυνειδητότητας έχουν κάποια αποτελεσματικότητα σε ασθενείς με ποικίλα αίτια χρόνιου πόνου (Fathima L Marikar Bawa et al, 2015) 

Ξεκινήστε απλά με βαθιές ανάσες. Καθίστε κάπου ήσυχα σε μια βολική στάση, όποια εσείς θέλετε, και πάρτε βαθιές ανάσες προσπαθώντας να διώχνετε σκέψεις που σας αποσπούν την προσοχή. Σίγουρα θα περνούν από μπροστά σας. Απλώς αγνοείστε τις χωρίς κανέναν εκνευρισμό. Σκεφτείτε ότι φουσκώνετε και ξεφουσκώνετε μια μπάλα ή ότι περιστρέφετε μια μπάλα μέσα στην κοιλιά σας σε διάφορους άξονες. Ή επικεντρωθείτε στον αέρα που περνάει από τα ρουθούνια σας. Η καθημερινή επανάληψη θα σας κάνει να δείτε σύντομα βελτίωση. Εάν αισθάνεστε ότι χρειάζεστε βοήθεια, αναζητήστε την σε βίντεο από το διαδίκτυο ή ενσωματωθείτε σε μια ομάδα διαλογισμού. 

4. Σταματήστε το αλκοόλ. Ο πόνος μπορεί να επηρεάζει τη διάρκεια και την ποιότητα του ύπνου. Το αλκοόλ έχει βρεθεί ότι χειροτερεύει την ποιότητα του ύπνου. Έτσι, πόνος και αλκοόλ δεν κάνουν καλή παρέα. 

5. Σταματήστε το κάπνισμα. Μειώνει την οξυγόνωση όλων των ιστών του σώματος και αφυδατώνει συντελώντας έτσι στη συντομότερη εκφύλισή τους και επιτείνοντας το αίσθημα του πόνου. Άλλωστε, τα μυοπεριτονιακά σημεία πυροδότησης, που συνυπάρχουν και συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό στον χρόνιο πόνο, διψάνε για οξυγόνο. 

6. Απολαύστε ένα χαλαρωτικό massage. Έχει βρεθεί ότι μειώνει τον πόνο και αυξάνει τη λειτουργικότητα στον πόνο του ώμου, στην οστεοαρθρίτιδα γόνατος και στην χρόνια οσφυαλγία (Diederic C Bervoets et al, 2015). Άλλωστε, ποιος μπορεί να πει όχι σε ένα καλό, χαλαρωτικό massage; 

7. Περπατήστε. Η βάδιση προτείνεται για ασθενείς με χρόνιο μυοσκελετικό πόνο και μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερο αποτέλεσμα συγκρινόμενο με αυτό που έχουν άλλες μορφές άσκησης (O'Connor SR et al , 2015). Φορέστε τα αθλητικά σας και ξεκινήστε τη βάδιση για… να περπατήσετε. Χωρίς να κρατάτε τσάντες και κλειδιά, ούτε για να πάτε στο super market ή στο χασάπη. Όση ώρα σας είναι εύκολο. Αυξήστε σταδιακά τον χρόνο. Keep walking!

(Συνεχίζεται)